در این مقاله از مجله اویور قصد دارید شما را با کلاژن و انواع و تولید کلاژن آشنا نماییم. با ما همراه شوید.
کلاژن پروتئینی است که بلوکهای ساختمانی را برای بسیاری از بافتهای بدن هممانند استخوانها و پوست فراهم میکند. در حقیقت کلاژن اجازه میدهد تا بافتها به آسانی کشیده شده و به اصطلاح انعطافپذیر باشند. جالب است بدانید که تولید کلاژن با سن رابطه معکوس دارد یعنی هر چقدر سن شما بالاتر میرود، سطح تولید کلاژن در بدن شما به طور طبیعی کاهش مییابد.
بنابراین با افزایش سن مکملهای کلاژن ممکن است برای شما جایگزین مناسبی برای حفظ سلامتیتان باشد. خواه این مکملها از نوع مواد غذایی و خواه این مکملها از جنس لوازم آرایشی و بهداشتی باشند.
کلاژن در مقابل پپتیدهای کلاژن
هنگامی که ما غذای غنی از پروتئین میخوریم، بدن از اسیدهای آمینه آن برای ساخت کلاژن استفاده میکند. اما لازم است بدانید که کلاژن در شکل طبیعی خود به سختی هضم میشود. دلیل این موضوع این است که کلاژن از الیاف محکم و بلند ساخته شده است.
در مقابل آن اکثر مکملهای کلاژن از اشکال کوچکتر و آسان هضم کلاژن به نام پپتیدهای کلاژن استفاده میکنند. به این مدل از کلاژنها، کلاژن هیدرولیز شده نیز میگویند.
جالب است بدانید که تولیدکنندگان پپتیدهای کلاژن را با اعمال مواد شیمیایی یا حرارت زیاد بر روی کلاژن تولید میکنند تا آن را از این طریق به قطعات کوچکتر تجزیه کنند.
نقش کلاژن در بدن انسان
نقش اصلی کلاژن این است که بلوکهای ساختمانی را برای اعضای بدن فراهم کند و آنها را قوی و انعطافپذیر نگه دارد. در بدن انسان سه نوع کلاژن وجود دارد و هر نوع کلاژن خواص و عملکردهای متفاوتی دارد ولی به صورت کلی همه انواع کلاژن به بافتهای بدن کمک میکنند تا شکل، خاصیت ارتجاعی و استحکام خود را حفظ کنند.
انواع کلاژن در بدن انسان
الف) بسیار مهم است بدانید که فراوانترین مقدار کلاژن، از الیاف طولانی و محکم بستهبندی شده در پوست، رباطها، دندانها، استخوانها و تاندونها تشکیل شده است.
ب) از سوی دیگر الیاف کوتاهتر موجود در غضروفها که بافتهای سخت و انعطافپذیری را در قسمتهای بدن مانند مفاصل، گوشها و بینی تشکیل میدهند، از این دسته از کلاژنها محسوب میشود.
ج)نوع سوم کلاژن معمولا در قسمتهای خاصی از بدن مانند رگهای خونی، رودهها و پوست یافت میشود. این دسته از کلاژن موجود در بدن میتواند به لخته شدن خون در هنگام آسیبدیدگی و بهبود زخمهای ایجاد شده بر سطح پوست کمک شایانی کند.
کاربردهای کلاژن چیست؟
جالب است بدانید که کلاژن بهراحتی در بدن انسان تبدیل، تجزیه و جذب میشود. این موضوع باعث میشود که کلاژن برای چندین هدف از نوع پزشکی و زیبایی بسیار مفید باشد. به همین دلیل تولیدکنندگان، کلاژن را از انسان و حیوان برای استفاده در مکملهای آرایشی و بهداشتی و محصولات پزشکی کسب میکنند.
کاربرد کلاژن در پزشکی
همانطور که عنوان شد از کلاژن میتوان در جراحیهای ترمیمی، زیبایی و دهان استفاده کرد. از سوی دیگر کلاژن بهراحتی میتواند با افزایش رشد بافت جدید به بهبود زخم ها و سوختگیها سطحی کمک نماید. برخی از افراد ممکن است از مکملهای کلاژن برای کاهش علائم آرتروز نیز استفاده کنند.
کاربرد کلاژن در محصولات آرایشی و بهداشتی
خواص کلاژن باعث شده است که به طور گسترده در محصولات آرایشی نیز استفاده شود. از آنجایی که کلاژن به حفظ رطوبت کمک میکند، تولیدکنندگان لوازم آرایشی و بهداشتی آن را به برخی از کرمهای پوست و درمانهای مو اضافه میکنند.
جالب است بدانید که در پزشکی زیبایی، پرکننده های کلاژن تزریقی باعث بهبود کیفیت و تراکم پوست میشود.
عوامل موثر بر تولید کلاژن
سن عامل شماره یک است که منجر به کاهش تولید کلاژن میشود. جالب است بدانید که تحقیقات نشان میدهند که افراد پس از ۲۰ سالگی هر سال ۱٪ کلاژن کمتری در پوست تولید میکنند. علاوه بر سن، عوامل متعددی در کاهش تولید کلاژن نیز نقش دارند.
عواملی که ممکن است باعث کاهش تولید کلاژن شوند عبارتند از:
الف) سیگار کشیدن
سیگار کشیدن به کلاژن آسیب میرساند و میزان اکسیژنی که به پوست میرسد را کاهش میدهد و بازسازی بافتها را در طول زمان بسیار دشوار میکند.
ب) رژیم غذایی
خوردن رژیمهای غذایی سرشار از گوشتهای فرآوری شده و شکر تصفیه شده میتواند باعث التهاب و سخت شدن کلاژن و تکه تکه شدن آن شود.
ج) خواب
خواب کافی مهم است زیرا بدن در طول خواب سلولهای جدید و کلاژن را تولید میکند.
د) اشعه ماوراء بنفش
قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه ماوراء بنفش کلاژن را تجزیه کرده و سلولهای پوست را به بازسازی نادرست تشویق میکند. این موضوع در نهایت منجر به ایجاد چین و چروک میشود.
ر) شرایط سلامت
اختلالات خودایمنی و بیماریهای بافت همبند باعث التهاب شده و باعث حمله آنتیبادیها به کلاژن در پوست، مفاصل و سایر قسمت های بدن میشود.
ز) استرس و کاهش کلاژن
جالب است بدانید که تحقیقات نشان داده است، استرس زیاد باعث کاهش تولید کلاژن میشود.
مواد غذایی کمککننده به تولید کلاژن
الف) آبگوشت استخوان حیوانات
ب) غذاهای پر پروتئین مانند مرغ، ماهی، گوشت، لبنیات، تخم مرغ، حبوبات و سویا.
ج) غذاهای حاوی روی مانند مغزها، غلات کامل، حبوبات و صدف.
د) غذاهای حاوی ویتامین C از جمله انواع توتها، مرکبات، گوجهفرنگی، سبزیجات برگدار و فلفل دلمهای.
ر) غذاهای حاوی گوگرد مانند بروکلی، پیاز و سیر.
از اینکه مجله اویور را در این مقاله همراهی نمودید، سپاسگزاریم. ما را همراهی کنید تا در مقالات آتی شما را بیشازپیش با کلاژن آشنا کنیم.